Економија 09.10.2023 10:06

Инфлацијата како глобален проблем

Инфлацијата како глобален проблем

Глобалната економија се покажа поотпорна од очекуваното во првата половина на 2023 година, но изгледите за раст остануваат слаби. Со оглед на тоа што монетарната политика станува поагресивна и закрепнувањето на Кина послабо од очекуваното, глобалниот раст се предвидува да биде помал во 2024 година отколку во 2023 година.

Базичната инфлација останува постојана на глобално ниво, поттикната од услужниот сектор и сè уште релативно тесните пазари на трудот. Инфлацијата би можела да продолжи да биде поупорна од очекуваното, со дополнителни нарушувања на пазарите на енергија и храна. Наглото забавување во Кина дополнително ќе го намали растот ширум светот. Јавниот долг останува покачен во многу земји.

Ова се заклучоците од септемврискиот извештај на Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД). Затоа се очекува помал раст, како и помала инфлација.

Кога се гледаат проекциите на ОЕЦД за главните региони во светот до крајот на оваа година, се очекува да продолжи благиот тренд на намалување што започна. За еврозоната крајот на годината значи инфлација од 5,5 отсто во просек, за Бразил 4,9 отсто, САД 3,8 отсто, за Јапонија 3,0 отсто… Се прогнозира дека економиите членки на Г20 ќе имаат просечна инфлација од 2,6 отсто .

Во исто време, кварталните проекции на Европската централна банка за еврозоната предвидуваат дека инфлацијата ќе продолжи да биде на повисоко ниво од три проценти во текот на 2024 година. Ажурираната проекција за 2024 година е далеку над целта на централната банка од 2,0 проценти.

„Главната инфлација продолжи да опаѓа во многу земји, поттикната од падот на цените на храната и енергијата во првата половина на 2023 година. Сепак, базичната инфлација – која ги исклучува најпроменливите компоненти, како што се енергијата и храната – не забави значително. Останува далеку над целите на централните банки. Клучниот ризик е дека инфлацијата ќе остане постојана, што би значело дека каматните стапки треба дополнително да се заострат или да останат на високи нивоа подолго“, заклучуваат во својот извештај економистите на ОЕЦД.

Сепак, високите каматни стапки, освен што ја зголемуваат вредноста на парите, ја намалуваат куповната моќ на населението и генерално ја инхибираат потрошувачката, па централните банкари очигледно ќе се мачат да најдат идеална рамнотежа меѓу притисокот и релаксацијата на среден рок.

Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) го најави својот голем извештај за понеделник, 9 октомври, но неколку поглавја од прогнозата беа објавени уште во петокот.

Во овие поглавја, ММФ заклучува дека инфлаторните шокови на страната на понудата се долготрајни, а монетарната политика е помалку ефикасна кога очекувањата се анализираат наназад и врз основа на тоа тие носат одлуки.

Дополнително, војната во Украина ги фрагментираше главните пазари на стоки, а континуираните геополитички тензии може да ја влошат ситуацијата.

Пазарите на стоки се особено ранливи на фрагментација поради концентрираното производство, потрошувачката која тешко може да се замени и нивната критична улога за технологиите. Понатамошната фрагментација би предизвикала големи промени во цените на суровините и поголема нестабилност, а пореметувањата во трговијата со стоки би имале многу нерамномерни влијанија низ земјите, иако глобалните загуби изгледаат умерени со оглед на компензирачките ефекти низ земјите.