Тетово 4,1 милиони евра, Желино 353 илјади и Виница 41 илјади евра. Толку пари добија од државата три македонски општини – за полесно да ги подмират своите долгови кон доверителите, кои ги таложеле долг период наназад и никако не успеале да ги исплатат.
Всушност, државата издаде структурни обврзници за овие општини, што практично значи дека таа ги презема општинските долгови, а потоа локалните власти ќе се раздолжуваат кон неа постепено, во следните десет години.
Општините со потпишување на договорите, издадените обврзници можат да ги користат за исплата на своите обврски кон доверителите, без оглед дали станува збор за долгови за струја или било какви други услуги што тие ги користеле или набавки што ги вршеле. Со овие структурни обврзници фирмите доверители имаат неколку опциии, односно или можат да ги подмират своите долгови за ДДВ или за данок на добивка кон УЈП, или, пак, можат и да ги продадат преку Берзата, но таму нема да ја добијат полната вредност, туку ќе мораат да ги продадат со извесен дисконт, или, пак, да чекаат 10 години и потоа да си ги добијат сите пари одеднаш од своето побарување.
Овие структурни обврзници од вчера почнаа да котираат на Берзата, а дали ќе има интерес некој да ги продава или некој да ги купува, односно дали ќе има продажни и куповни налози, ќе се види во наредниот период.
Она што е интересно дека овие структурни обврзници не носат никаква камата, а така е наведено и во проспектите за нивно издавање. Тоа значи дека нивните иматели, односно фирмите доверители, нема да добијат камата за овие свои хартии од вредност.
Општините, пак, во следните десет години ќе треба да и ги вратат парите на Владата, на десет еднакви рати.
Структурните обврзници биле издадени на 29 септември, а нивниот рок на доспевање е исто така 29 септември 2033 година.
Инаку, во проспектите е наведено дека издавањето на структурните обврзници се врши согласно со Законот за финансирање на единиците на локалната самоуправа, и дека согласно тој закон општините поднеле барање за „намера за користење средства за регулирање на пријавените доспеани, а неплатени обврски на општината“.
Структурните обврзници се хартии од вредност кои гласат на име, во денарска валута, и се неограничено преносливи, а издавач е Република Северна Македонија.
Согласно проспектот, „номиналниот износ на структурните обврзници ќе им се исплати на имателите на последниот ден од десетатата година од денот на региструирање на обврзницата во Централниот депозитар за хартии од вредност, а средствата се обезбедуваат од државниот Буџет“.
Ова значи дека ако фирмите на кои општините им должеле сакаат да си ги земат сите пари, ќе мора да чекаат 10 години, односно до 2033 година. А, треба да се има и предвид дека побарувањата врз основа на структурните обврзници застаруваат во рок од една година од денот на достасување.
Но, ако не сакаат да чекаат, фирмите ќе можат и да ги продадат структурните обврзници преку Берзата, но тоа нема да биде по номиналната вредност, туку со одреден дисконт. Односно, со структурните обврзници ќе се тргува и на секундарниот пазар на Македонската берза, а тоа ќе важи и за домашни и за странски лица.
„Тргувањето со обврзницата што котира на Македонската берза се врши врз основа на пазарна цена. Плаќањето по извршеното купување на структурната обврзница на секундарниот пазар се врши по цената по која се тргувало на берзата“, се нагласува во проспектот.
Тоа значи дека фирмите доверители ќе можат да ги продадат обврзниците преку Берзата, но во тој момент нема да си ги земат сите пари од своето побарување, туку од дел од нив ќе мораат да се откажат.
А, постои и трета опција, со нив да се плати даночен долг.
„Имателите на структурните обврзници може да ги употребат за подмирување на обврски кон Управата за јавни приходи, односно за плаќање на доспеан даночен долг по основ на ДДВ (освен на ДДВ при увоз) и данок на добивка“, се вели во проспектот и се додава дека начинот како ова ќе се реализира подетално се регулира со Меморандум за соработка склучен меѓу Министерството за финансии, УЈП и Централниот депозитар за хартии од вредност.
Како што велат познавачите, се очекува дека компаниите доверители со овие обврзници главно ќе си ги регулираат своите обврски за даночен долг кон УЈП.
Од Министерството за финансии неодамна изјавија дека со структурните обврзници им се овозможува на општините репрограмирање на обврските, но и можност за консолидирање на своите буџети и можност да се фокусираат на својот развој.