Живот 03.06.2024 10:25

Банкнотата со ликот на Тито имаше огромна грешка: Но, изгледа доцна забележавме! (ВИДЕО)

Банкнотата со ликот на Тито имаше огромна грешка: Но, изгледа доцна забележавме! (ВИДЕО)

Југословенскиот динар беше валута која почна да се користи во Кралството СХС од 1920 година, а потоа се користеше во Кралството Југославија, социјалистичка Југославија, а потоа и во Сојузна Република Југославија.

Се променија имињата на државите, но не и динарот, кој доби култен статус и престана да биде „југословенски“ кога Србија го замени со српскиот динар, а Црна Гора со евро, години по распадот на поранешна Југославија. На почетокот на осумдесетите беше донесена одлука постојната серија пари да се замени со нова, помодерна.

Во новата серија, секоја банкнота требаше да претставува една од југословенските републики, на предната страна ќе има историска личност од таа република, а на задната страна мотив од таа република. Најмалата банкнота од 10 динари би ја претставувала најмалата република Црна Гора, а најголемата постоечка од 1.000 динари би ја претставувала најголемата република Србија, а би била воведена нова банкнота од 5.000 динари за да ја претставува Југославија. Прво требаше да биде издадена најголемата банкнота, а потоа постепено да се заменуваат помалите апоени.

Оваа, дотогаш, најголемата издадена и долгоочекувана банкнота предизвика вистинска бура во јавноста, а продолжува и денес, не поради нејзината вредност, туку поради грешка која никој не ја забележа од почеток. Со ликот на Тито е испишана и годината на неговото раѓање и смрт. Наместо 1892-1980, на банкнотата пишувало 1892-1930, па според неа Тито умрел 50 години порано!

Она што е интересно е дека и по забележувањето на грешката, таа банкнота не била повлечена од оптек, бидејќи тогашниот генерален директор на Институтот за производство на банкноти изјавил дека од 14 милиони испечатени банкноти, само 4 отсто од нив имале грешка.

Тоа значи дека околу 560.000 банкноти ја имале грешката, а според меѓународните прописи, земја која издава повеќе од илјада банкноти со видлива грешка треба да ја повлече целата серија од оптек.

Погрешната година на смртта на Тито не е единствената грешка со оваа банкнота. Официјално не бил споменат ниту датумот кога била пуштена во оптек, а изгледот и описот на банкнотата бил сосема поинаков од објавеното во службениот весник на СФРЈ, а пишува Express.hr.

Втората банкнота требаше да биде во апоен од 1.000 динари, со датум на издавање во 1986 година, да ја претставува СР Србија и да има портрет на Вук Стефановиќ Караџиќ на лицето. Сите матрици беа готови и банкнотата беше подготвена за печатење, но никогаш не беше пуштена во оптек. Со оглед на хиперинфлацијата, имаше потреба од банкноти со сè поголеми апоени, а не со помали.