Таблет од глина стар 3.700 години покажува како Вавилонците развиле тригонометрија околу 1.500 години пред Грците, и користеле софистициран математички метод кој би можел да биде корисен и денес, пишува Телеграф.
Глинениот таблет, кој се води под името Плимптон 332, бил откриен уште во 1900-тите години во јужен Ирак. Го пронашол американскиот археолог и дипломат Едгар Банкс, кој послужил како инспирација за филмскиот лик Индијана Џонс.
Но, иако таблетот е во рацете на научниците повеќе од еден век, дури најновата анализа успеала да ја открие неговата содржина – се работи за најстарите тригонометриски таблици во историјата, кои тогашните архитекти веројатно ги користеле за да ги дизајнираат храмовите, палатите и каналите.
Она што е сосема поинакво во вавилонските таблици е тоа што нивниот нумерички систем бил заснован на бројот 60, за разлика од денешниот декаден систем, базиран на бројот 10. Бидејќи 60 е деллив со 3, експертите кои го проучувале таблетот откриле дека нивните пресметки биле значително попрецизни.
– Нашето истражување покажало дека Плимптон 322 опишува форми на правоаголен триаголник, при што се користи со досега непознат вид на тригонометрија, која е базирана на пропорции, а не на кругови и агли, рече д-р Даниел Менсфилд од Универзитетот на Нов Јужен Велс.
Д-р Менсфилд, професор по математика и статистика, тврди дека таблетот е фасцинантен математички уред кој покажува несомнена генијалност.
– Не само што има најстари тригонометриски таблици во светот; тоа е, исто така, една целосно точна тригонометриска таблица, поради различниот пристап на Вавилонците кон аритметиката и геометрија. Тоа значи дека има голема важност и за нашиот современ свет. Вавилонската математика можеби не е во мода веќе повеќе од 3000 години, но има можни практични примени во геодезијата, компјутерска графика и во образованието, тврди Менсфилд.
– Ова е редок пример како античкиот свет нè научил на нешто ново, рече тој.
Се верува дека таблетот доаѓа од античкиот сумерански град Ларс, направен помеѓу 1822. и 1762. година пред нашата ера. Во моментов се наоѓа во библиотеката на ретки книги и ракописи на Универзитетот Колумбија во Њујорк.