Со законско решение Владата го договара стратешкиот инвеститор за изградба на соларна електрична централа во Пехчево. Во предлог законот доставен во Собранието може да се види дека ќе се потпише договор со Друштво за производство, трговија и услуги ХЕК СОЛАР МК ДОО Негрево, Пехчево, кое ќе биде стратешки инвеститор за овој голем проект.
Ова е прв закон кој е доставен пред пратениците со кој треба и тие да се изјаснат за договорите кои Владата треба да ги потпише со стратешки инвеститори, проекти кои се најавени уште со промената на власта. Инаку досега Владата има објавено на својата веб страна договори за стратешки инвеститори, но ова е прв пат тоа да се прави преку законско решение.
– Целта на овој Предлог закон е реализација на инвестициониот проект „ СОЛАРНА ЕЛЕКТРИЧНА ЦЕНТРАЛА – ПЕХЧЕВО“, што претставува еден од проектите со највисок приоритет за државата, а со што ќе се постигне: остварување на целите утврдени во Стратегијата за развој на енергетиката во Македонија до 2040 година во однос на декарбонизацијата, односно остварување на „Зеленото сценарио“ со кое се предвидува дека во 2040 година емисиите на стакленичките гасови се намалуваат за 61,5 проценти во однос на 2005 година. Стабилност на цената на електрична енергија на пазарот, пораст на домашното производство на енергија од обновливи извори и намалување на зависноста од увоз – пишува во законот доставен во Собранието.
Проценетата вредност на капитaлот што стратешкиот инвеститор планира да го инвестира за реализација на стратешкиот инвестиционен проект изнесува 51.925.000 евра, кои ќе бидат обезбедени од стратешкиот инвеститор од приватни средства, средства обезбедени од комерцијални банки, банки за развој и меѓународни финансиски институции и фондови.
Законот дефирнира дека со оваа инвестиција ќе има приходи и за локалната самоуправа на чие подрачја ќе се реализира проектот, преку наплата на надоместокот за уредување на градежното земјиште, приходи од закупнината од давање на земјиштето под долготраен закуп…
– Со законот се уредува реализацијата на стратешкиот инвестиционен проект Соларна електрична централа преку утврдување на правата и обврските на стратешкиот инвеститор, Друштво за производство, трговија и услуги ХЕК СОЛАР МК ДОО Негрево, Пехчево и на Владата, надлежните државни органи, единиците на локалната самоуправа, органите на единиците на локалната самоуправа и правните лица во целосна или доминантна сопственост на Република Северна Македонија – пишува во законското решение доставено во Собранието.
Стратешкиот инвеститор има ексклузивно право на стратешкиот инвестиционен проект, што вклучува проектирање, финансирање, осигурување, изградба, поседување, управување и одржување на Соларна електрична централа – Пехчево со вкупна инсталирана моќност од 70 MWac, со целокупната инфраструктура, патишта, објекти, трафостаници и постројки потребни за приклучување на фотонапонската електроцентрала кон електропреносниот систем.
Владата и стратешкиот инвеститор склучуваат договор за стратешки инвестиционен проект кој е составен дел на овој закон со времетраење од 25 години и можност за продолжување и раскинување.
Стратешкиот инвеститор на свој трошок ги обезбедува сите потребни одлуки, решенија, лиценци, овластувања, потврди, одобренија, согласности и други документи и акти за реализацијата на проектот. Органите и лицата надлежни за издавање на документите се должни навремено да ги спроведуваат дејствата во рамки на своите надлежности со цел навремено реализирање на стратешкиот инвестиционен проект.
Земјоделското земјиште опфатено со урбанистичкиот план се пренаменува во градежно земјиште за изградба на градбите од стратешкиот инвестиционен проект како градби од стратешки интерес. Стратешкиот инвеститор градежното неизградено земјиште може да го користи за земјоделски цели преку агроволтаични системи, со цел двојна употреба и дополнителна корист за локалната заедница.
– На секои шест месеци од почетокот на комерцијалното работење на фотонапонската електроцентрала, стратешкиот инвеститор има обврска да уплаќа на Фондот за развој организиран од Развојната банка на Северна Македонија 1 евро по продаден и наплатен MWh, за време на целиот период на експлоатација на фотонапонската електроцентрала – се појаснува во законот.
Во рок од три месеци од склучување на договорот за стратешки инвестиционен проект, акционерското друштво во сопственост на државата склучува со стратешкиот инвеститор договор за откуп на електричната енергија произведена од фотонапонската електроцентрала. Динамиката на испораката, количините, начинот на утврдување на цените по кои ќе се откупува произведената енергија како и правата и обврските во однос на балансната одговорност се определуваат во договорот за откуп на електрична енергија. Времетраењето на овој договор не може да се прекине поради евентуална промена на сопственичката структура на акциoнерското друштво. ()