САД остро реагираа на европскиот план за воведување на механизам за размена со Иран со цел да се избегнат санкциите во САД, заканувајќи се на сите оние кои ќе се приклучат на системот.
„Ние нема да дозволиме нашите санкции да бидат заобиколени од Европа или некој друг“, предупреди американскиот државен секретар Мајк Помпејо. Тој експлицитно го наведува системот „SWIFT“, кој ги контролира меѓународните банкарски трансакции, предупредувајќи дека не се дозволува соработка со „централната банка на тероризмот“, рече тој.
Шефот на европската дипломатија, Федерика Могерини, во понеделникот вечер најави создавање на инструмент за „специјална намена“ (Special purpose vehicle – SPV), која ќе работи како трговска берза за Иран да продолжи да ја продава својата нафта.
„Ако се увезе од Иран, парите ќе бидат исплатени на „SPV“, и ако една европска компанија потоа продаде машина на Иран, плаќањето ќе се врши преку овој фонд“, објасни европски дипломатски извор.
Мајк Помпејо вети дека ќе внимава на работите, иронично забележувајќи дека „досега не постои таков инструмент или дури е објавен краен рок за неговото создавање“.
„Европската унија е многу во реторика, но таа е слаба во практичната работа“, рече тој.
Иранскиот меѓународен нуклеарен договор од 2015-та година има за цел да го спречи Техеран да се здобие со атомска бомба, но истовремено да и дозволи на земјата да се пробие од економската изолација со укинување на санкциите.
Американскиот претседател Доналд Трамп, сепак, ја повлече својата земја од договорот во мај и ја вратија серија санкции за иранската економија и странските компании што тргуваат со Иран, ако се платени со долари или имаат операции во САД.
Новата серија санкции против иранскиот извоз на нафта и банкарските операции со Иран ќе бидат донесени на 4-ти ноември, што де факто ќе биде исклучено од меѓународните финансиски трансфери.